W ostatnich latach obserwujemy znaczący wzrost zainteresowania inwestowaniem w akcje wśród polskich gospodarstw domowych. Coraz więcej osób decyduje się lokować swoje oszczędności na giełdzie, szukając alternatywy dla niskooprocentowanych lokat bankowych czy obligacji. Według danych Narodowego Banku Polskiego, na koniec 2021 roku Polacy mieli zainwestowane w akcjach i udziałach już ponad 100 miliardów złotych. Co stoi za tym trendem i dlaczego coraz więcej osób widzi w giełdzie szansę na pomnażanie kapitału?
Rosnące zainteresowanie inwestowaniem w akcje wśród Polaków
Wzrost wartości aktywów inwestycyjnych gospodarstw domowych
Wartość aktywów finansowych gospodarstw domowych systematycznie rośnie. Jeszcze 10 lat temu Polacy mieli zainwestowane w akcjach i udziałach zaledwie 11 miliardów złotych. Dziś ta kwota przekracza już 100 miliardów i wciąż rośnie. Stanowi to wyraźny sygnał, że coraz więcej osób dostrzega potencjał inwestycyjny polskiego rynku kapitałowego. Tylko w okresie pandemii, między marcem 2020 a marcem 2021 roku, wartość aktywów w akcjach i udziałach zwiększyła się o blisko 20%.
Malejąca popularność lokat bankowych i obligacji
Kluczowym czynnikiem napędzającym zainteresowanie inwestowaniem w akcje jest rekordowo niskie oprocentowanie lokat bankowych, sięgające zaledwie 0,5-1% w skali roku. Przy rosnącej inflacji realna stopa zwrotu z lokat jest ujemna, co skłania do poszukiwania alternatywnych form oszczędzania. Podobnie niskie rentowności oferują obligacje skarbowe. Inwestorzy indywidualni coraz chętniej wybierają zatem rynek akcji, który daje szansę na osiągnięcie wyższych stóp zwrotu.
Większa dostępność rachunków inwestycyjnych i edukacja
Na wzrost zainteresowania inwestowaniem w akcje wpływa również rosnąca dostępność rachunków maklerskich oraz poprawa poziomu edukacji finansowej Polaków. Coraz więcej banków i domów maklerskich oferuje łatwo dostępne, niskokosztowe rachunki inwestycyjne, umożliwiające samodzielne inwestowanie na giełdzie. Jednocześnie rośnie świadomość ekonomiczna - coraz więcej osób rozumie zasady inwestowania w akcje i dostrzega w tym szansę na rozwój swojego kapitału.
Giełda jako sposób na pomnażanie oszczędności
Wyższe stopy zwrotu niż na lokatach czy w obligacjach
Kluczową zaletą inwestowania w akcje jest możliwość osiągnięcia wyższej stopy zwrotu niż na lokatach bankowych czy w obligacjach. Średnie roczne stopy zwrotu z globalnego rynku akcji wynoszą ok. 8-12%, podczas gdy lokaty i obligacje oferują zaledwie 1-3%. Oczywiście inwestowanie na giełdzie wiąże się z ryzykiem, jednak przy odpowiedniej dywersyfikacji i horyzoncie inwestycyjnym można je istotnie ograniczyć i osiągać ponadprzeciętne zyski.
Możliwość dywersyfikacji portfela inwestycyjnego
Inwestowanie w akcje daje szerokie możliwości dywersyfikacji portfela inwestycyjnego. Można rozkładać ryzyko poprzez inwestowanie w akcje spółek z różnych branż, o odmiennych profilach działalności i cyklach koniunkturalnych. Dobrze zdywersyfikowany portfel akcji pozwala zminimalizować ryzyko i zwiększyć bezpieczeństwo inwestycji. Jest to znacząca przewaga nad lokatami czy obligacjami, które nie dają takich możliwości.
Dopasowanie poziomu ryzyka do profilu inwestora
Inwestując w akcje można elastycznie kształtować poziom ryzyka inwestycyjnego. Bardziej konserwatywni inwestorzy mogą stawiać na duże, stabilne spółki (tzw. blue chipy), które cechuje mniejsza zmienność notowań. Oferują one co prawda niższy potencjał wzrostu, ale też ograniczają ryzyko strat. Z kolei inwestorzy o większej skłonności do ryzyka mogą stawiać na mniejsze, dynamicznie rosnące spółki (tzw. small capy).
Najpopularniejsze akcje w portfelach inwestorów indywidualnych
Akcje dużych polskich spółek - Orlen, PKO BP, PKN Orlen
W portfelach polskich inwestorów indywidualnych dominują przede wszystkim akcje dużych, znanych rodzimych spółek z GPW. Największym zainteresowaniem cieszą się walory takich firm jak: PKN Orlen, PKO BP, PZU, PGNiG, KGHM czy Dino. Ich atutem są stabilność notowań, wysoka płynność oraz rozpoznawalność wśród inwestorów. Stanowią dobrą bazę do budowy przemyślanego portfela akcyjnego.
Akcje zagranicznych gigantów - Apple, Amazon, Microsoft
Rosnącą popularnością cieszą się także akcje zagranicznych spółek technologicznych, takich jak: Apple, Microsoft, Amazon, Google czy Facebook. Ich notowania w ostatnich latach znacząco wzrosły, co przyciąga inwestorów szukających wysokich stóp zwrotu. Trzeba jednak pamiętać, że wiąże się to również z podwyższonym ryzykiem inwestycyjnym i wysoką zmiennością kursów.
Akcje spółek gamingowych i nowych technologii
Ciekawą alternatywą inwestycyjną są akcje spółek z branży gier komputerowych (np. CD Projekt) oraz nowych technologii - blockchain, cyberbezpieczeństwa, e-commerce. Choć cechują się wysoką zmiennością notowań, to dla inwestorów akceptujących podwyższone ryzyko mogą być źródłem ponadprzeciętnych zysków w dłuższym terminie.
Ulgi podatkowe zwiększające opłacalność inwestowania w akcje
Ulga na internetowe rachunki maklerskie
Oszczędności podatkowe stanowią dodatkowy argument za inwestowaniem w akcje. Posiadacze internetowych rachunków maklerskich mogą skorzystać z ulgi podatkowej pozwalającej odliczyć od dochodu (przy opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych) kwotę wartości zakupionych akcji - do wysokości 20 tys. zł rocznie. Pozwala to legalnie obniżyć kwotę podatku od zysków kapitałowych.
Zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych
Inwestorzy, którzy kupują i trzymają akcje co najmniej przez rok, nie płacą podatku od osiągniętych z tego tytułu zysków kapitałowych. Zwolnienie dotyczy dochodów do kwoty 5 tys. zł rocznie. Minimalny roczny okres inwestycji pozwala więc legalnie uniknąć opodatkowania zysków z giełdy.
Możliwość odliczenia straty
W przypadku poniesienia straty z inwestycji w akcje, możliwe jest jej odliczenie od zysków kapitałowych uzyskanych w następnych latach. Daje to szansę na zmniejszenie kwoty podatku płaconego w kolejnych latach od dochodów z giełdy. Jest to dodatkowa zachęta do inwestowania w akcje.
Ryzyka związane z inwestowaniem na giełdzie
Wahania kursów akcji i koniunktury giełdowej
Inwestując w akcje należy mieć świadomość ryzyka, jakie niesie zmienność notowań. Kursy akcji podlegają wahaniom, zarówno w krótkim, jak i długim terminie, w zależności od rozmaitych czynników makroekonomicznych, rynkowych czy związanych z kondycją finansową spółek. Nawet najlepiej dobrany portfel akcji może przynieść stratę w przypadku niekorzystnej koniunktury giełdowej.
Niewłaściwy dobór akcji do profilu inwestora
Kluczowe znaczenie ma właściwy dobór akcji, uwzględniający tolerancję inwestora na ryzyko, horyzont czasowy inwestycji oraz jego cele. Błędne decyzje inwestycyjne mogą prowadzić do poniesienia znacznych strat. Dlatego tak istotna jest analiza fundamentalna spółek, znajomość specyfiki rynku akcji oraz dywersyfikacja portfela.
Ryzyko utraty części zainwestowanego kapitału
Trzeba mieć świadomość, że inwestowanie w akcje niesie ze sobą ryzyko utraty zainwestowanych środków, w przypadku np. upadłości spółki. Dlatego kluczowe jest ograniczanie ryzyka poprzez dywersyfikację portfela, analizę fundamentalną spółek i unikanie "przeinwestowania" poprzez zaangażowanie nadmiernej części kapitału w pojedyncze akcje.
Perspektywy dalszego wzrostu zainteresowania inwestorów akcjami
Rosnąca edukacja ekonomiczna Polaków
Postępująca edukacja ekonomiczna społeczeństwa będzie sprzyjać dalszemu wzrostowi zainteresowania inwestowaniem w akcje. Coraz więcej osób rozumie zasady inwestowania na giełdzie i dostrzega w tym sposób na pomnażanie kapitału. Rosnąca świadomość finansowa Polaków to pozytywny prognostyk dla rozwoju rodzimego rynku kapitałowego.
Rozwój nowoczesnych platform inwestycyjnych
Szybki rozwój nowoczesnych platform transakcyjnych ułatwiających inwestowanie w akcje, także dla początkujących inwestorów indywidualnych, również będzie stanowił wsparcie dla dalszego wzrostu zainteresowania giełdą. Coraz więcej osób będzie mogło w łatwy sposób inwestować w akcje przez internet, korzystając z aplikacji mobilnych.
Zmiany w systemie emerytalnym i niskie stopy procentowe
Czynniki makroekonomiczne, jak zmiany w systemie emerytalnym zwiększające konieczność samodzielnego odkładania na emeryturę czy utrzymujące się niskie stopy procentowe, również będą zachęcać do inwestowania oszczędno
Podsumowanie
Podsumowując, obserwowany w ostatnich latach dynamiczny wzrost zainteresowania Polaków inwestowaniem w akcje to pozytywny sygnał świadczący o rosnącej edukacji finansowej społeczeństwa. Coraz więcej osób dostrzega potencjał inwestycyjny rynku kapitałowego i wybiera akcje zamiast niskooprocentowanych lokat czy obligacji. Przy rozsądnej dywersyfikacji portfela i odpowiednim horyzoncie inwestycyjnym giełda daje szansę na osiągnięcie satysfakcjonujących zysków. Warto jednak pamiętać o ryzyku strat związanym z inwestowaniem w akcje i zachować rozwagę przy doborze spółek do portfela. Perspektywy dla dalszego rozwoju inwestowania indywidualnego w Polsce wyglądają obiecująco.