Inwestowanie na giełdzie papierów wartościowych stało się w ostatnich latach coraz popularniejszą formą pomnażania kapitału. Jednak oprócz samej decyzji o zainwestowaniu pieniędzy w akcje czy obligacje, ważne jest również prawidłowe rozliczenie podatkowe zysków osiągniętych z tego tytułu. Niestety zdarza się, że inwestorzy zapominają o tym obowiązku lub popełniają błędy w złożonym zeznaniu podatkowym. Dlatego warto dokładnie zapoznać się z zasadami dotyczącymi opodatkowania dochodów z giełdy, terminami ich raportowania oraz konsekwencjami ewentualnych nieprawidłowości.
Termin do przesłania PIT z giełdy
Ustawowe terminy
Zgodnie z przepisami, osoby fizyczne mają obowiązek rozliczyć w zeznaniu PIT dochody uzyskane z giełdy w poprzednim roku podatkowym, który trwa od 1 stycznia do 31 grudnia. Standardowy termin na złożenie rozliczenia mija 30 kwietnia następnego roku. W 2023 roku ze względu na weekend, ostateczny termin przypada 2 maja.
Przesunięcie terminu w 2023 roku
W 2023 r. Minister Finansów przesunął termin rozliczenia PIT z dochodów za 2022 r. na 2 maja, ponieważ 30 kwietnia wypada w niedzielę. Dzięki temu podatnicy zyskują dodatkowy dzień na przygotowanie i złożenie zeznania.
Konsekwencje niedotrzymania terminu
Niezłożenie PIT w terminie skutkuje konsekwencjami podatkowymi. Po upływie terminu naliczane są odsetki za zwłokę od niezapłaconego w terminie podatku. Ich wysokość wynosi 8% w skali roku. Oprócz tego urząd skarbowy może wszcząć postępowanie mandatowe lub podatkowe, nakładając dodatkowe kary.
Obowiązek przesłania PIT przez biuro maklerskie
Kiedy biuro maklerskie ma obowiązek przesłać PIT
Biuro maklerskie, w którym klient posiada rachunek inwestycyjny, ma obowiązek przesłać mu informację o wysokości osiągniętego zysku lub straty z inwestycji giełdowych (PIT-8C) do końca lutego następnego roku. Na jej podstawie inwestor wypełnia zeznanie podatkowe PIT-38 lub PIT-36.
Zasady wysyłki PIT przez biuro maklerskie
Biuro maklerskie przesyła formularz PIT-8C pocztą na adres korespondencyjny klienta. Może go również udostępnić w formie elektronicznej po zalogowaniu na konto inwestycyjne. Nie ma obowiązku przesyłania go ponownie, jeśli klient go nie otrzymał.
Co zrobić, jeśli nie otrzymało się PIT
W przypadku nieotrzymania PIT-8C od biura maklerskiego, należy skontaktować się z nim i poprosić o ponowne przesłanie formularza lub wygenerowanie go w formie elektronicznej. Można również samodzielnie ustalić wysokość zysku/straty na podstawie historii operacji na rachunku.
Zasady opodatkowania zysków z giełdy
Podatek od zysków kapitałowych
Zyski z inwestycji giełdowych są opodatkowane podatkiem od zysków kapitałowych w wysokości 19%. Podstawą opodatkowania jest suma wszystkich zysków pomniejszona o sumę strat z danego roku.
Ulga termominowa
Od podatku od zysków kapitałowych można odliczyć tzw. ulgę termominową w wysokości 6.600 zł, jeśli okres między nabyciem a zbyciem papierów wartościowych wyniósł co najmniej rok.
Zwolnienia z podatku
Z podatku exempt są m.in. zyski ze sprzedaży akcji nabytych w ramach prywatyzacji oraz dywidendy. Nie trzeba ich wykazywać w PIT ani odprowadzać podatku.
Rozliczenie straty z giełdy

Odliczenie straty od dochodu
Jeśli inwestor poniósł stratę z inwestycji giełdowych, może odliczyć ją od dochodu z kapitałów pieniężnych uzyskanego w tym samym roku. Pozwoli to zmniejszyć podstawę opodatkowania.
Przeniesienie straty na kolejne lata
Nieodliczona strata może zostać przeniesiona na następne 5 lat podatkowych i odliczona od przyszłych zysków kapitałowych. Pozwoli to w kolejnych latach legalnie zmniejszyć podatek od zysków z giełdy.
Limity odliczania strat
Maksymalna kwota straty, jaką można odliczyć w jednym roku od dochodu, nie może przekroczyć kwoty 5 mln zł. Natomiast limit odliczanej straty w ciągu 5 kolejnych lat wynosi 50% poniesionej straty.
Korekta złożonego PIT
Korekta z urzędu lub na wniosek
Gdy zeznanie PIT zawiera błędy lub braki, urząd skarbowy wzywa do złożenia korekty w ciągu 14 dni. Można też z własnej inicjatywy złożyć korektę, gdy zauważy się nieprawidłowości.
Termin na złożenie korekty
Korektę PIT można złożyć w ciągu 5 lat od upływu terminu dostarczenia zeznania podatkowego, czyli do końca 2027 r. w odniesieniu do rozliczenia za 2022 r.
Sposób złożenia korekty
Korektę PIT składa się na tym samym formularzu co zeznanie pierwotne, zaznaczając pole "korekta". Można to zrobić papierowo lub elektronicznie przez e-Deklaracje.
Konsekwencje niezłożenia PIT
Odsetki za zwłokę
Niezłożenie PIT lub dostarczenie go po terminie skutkuje naliczeniem odsetek od zaległości podatkowej w wysokości 8% w skali roku. Kwota odsetek rośnie każdego dnia zwłoki.
Postępowanie mandatowe
Urząd skarbowy może nałożyć mandat karny w wysokości do 4.800 zł na osobę fizyczną za niezłożenie zeznania podatkowego w terminie.
Postępowanie podatkowe
W przypadku rażącego naruszenia obowiązków podatkowych, urząd skarbowy wszczyna postępowanie podatkowe. Grozi za nie kara grzywny do 720 stawek dziennych, a nawet więzienie.
Podsumowanie
Inwestowanie na giełdzie wiąże się z koniecznością rozliczenia osiągniętych z tego tytułu zysków lub strat w odpowiednim terminie i formie. Należy pamiętać o obowiązku złożenia zeznania PIT w ustawowym terminie oraz uwzględnienia w nim informacji z PIT-8C otrzymanego z biura maklerskiego. Warto znać zasady opodatkowania dochodów kapitałowych, możliwości rozliczenia straty oraz przysługujące ulgi podatkowe. Celowe jest również unikanie błędów, które mogą skutkować konsekwencjami podatkowymi. Rozliczenie podatku z giełdy wymaga dokładności i znajomości przepisów.